1917, totale oorlog in Vlaanderen
6861
post-template-default,single,single-post,postid-6861,single-format-standard,bridge-core-3.1.2,qode-page-transition-enabled,ajax_fade,page_not_loaded,,qode-child-theme-ver-1.0.0,qode-theme-ver-30.1,qode-theme-bridge,qode_header_in_grid,wpb-js-composer js-comp-ver-7.1,vc_responsive
 

1917, totale oorlog in Vlaanderen

1917, totale oorlog in Vlaanderen

In 1917 escaleert WO 1. De oorlog is een wereldwijd conflict geworden, meer dan zestig landen zijn erbij betrokken. De ingezette wapentuigen vernielen dat jaar 170.000 mensenlevens. Tijdens de Mijnenslag bij Menen (7 juni 1917) en bij de Slag bij Passendale heeft de grootste mensenslachting ooit op Belgisch grondgebied plaats gevonden. Het landschap in de Westhoek verandert in een desolaat maanlandschap. De oorlogsmachine is niet meer te stoppen; dit vind je treffend terug in het logo door de draaiende tandwielen.
Westtoer hoopt de bezoekersaantallen die in dalende lijn zijn sinds 2014 opnieuw op te krikken. Toerisme Vlaanderen speelt hierbij een belangrijke rol daar 54% van de bezoekers uit het buitenland komen en voor 70% van de inkomsten zorgen.
Zeven gemeenten uit de Westhoek schetsen vanuit een eigen invalshoek een beeld van “1917 totale oorlog in Vlaanderen”

Op woensdag 31 mei 2017 werd in Het Vleeshuis te Ieper, onder eerder matige belangstelling van de binnenlandse pers, het tentoonstellingsprogramma voorgesteld.
In Flanders Fields AldermanDe tijdelijke thematentoonstelling in de Koninklijke Zaal van het “In Flanders Fields Museum” is het aangewezen vertrekpunt om je route te starten langs de diverse locaties. Je ziet hier aangrijpende oorlogsfotografie van de Australiër Frank Hurley. Zelf vond hij dat zijn beelden niet de oorlogsrealiteit kunnen weergeven van WO1. Hij manipuleerde zijn foto’s door beelden te laten samensmelten om zo door de fotomontage een meer indringend beeld te creëren. Bij zijn oversten werd deze vroege vorm van fotoshoppen niet geapprecieerd en hij nam ontslag als oorlogsfotograaf. De Londense fotograaf Ian Alderman werkte de voorbije vijf jaar aan een fotoproject “Recovering the Past” waarbij hij telkens een collage maakt van twee verwante foto’s: een foto tijdens WO 1 en een hedendaagse foto van de werkzaamheden van de DOVO-militairen die oorlogsontploffingstuigen opruimen. Zo kunnen we een visueel verband ontdekken tussen de eertijds gebruikte gasmaskers en de biochemische beschermingspakken van de DOVO militairen.

MESEN: 100 New Zealand Faces of Messines.
De impact van WO1 op de bevolking van Nieuw Zeeland was enorm: op een totale bevolking van iets meer dan 1 miljoen trokken er niet minder dan 100.000 naar het oorlogsfront: elke familie was zo betrokken bij het oorlogsgebeuren. In het TIP (Toeristisch Informatiepunt) in Mesen kan je 100 persoonlijke verhalen horen van Nieuw-Zeelanders die bij de Mijnenslag van 7 juni 1917 betrokken waren. Deze mijnenslag bestond erin negentien dieptemijnen onder de Duitse stellingen succesvol tot ontploffing te brengen. Wat opvalt bij het verhaal van deze soldaten is dat velen geboren werden in Europa (tussen 1870 en 1880 was er een grote emigratiegolf uit Europa). Zo werd bijna 60 % van de actieve bevolking op één of andere manier betrokken bij legeractiviteiten. Dat de Nieuw-Zeelandse economie niet instortte was te danken aan de massale inzet van vrouwen in het arbeidsproces. Ook de Maori, de oorspronkelijke bewoners, vormden een contingent. Zij maakten deel uit van een werkkorps dat o.m. loopgraven aanlegde tijdens de Mijnenslag in juni 1917.
TIP: Markt 1, Mesen

HEUVELLAND: Zero Hour 7.6.1917
HeuvellandTijdens WO 1 liep het oorlogsfront dwars door het Heuvelland en de memorabele Mijnenslag vond er plaats in 1917. In het gloednieuwe bezoekerscentrum vind je materiële overblijfselen van deze gebeurtenis. De enorme kracht van het ontploffen van deze 19 dieptemijnen (een half miljoen kilo springstoffen) zou in kracht slechts overtroffen worden door de atoombommen op Japan in 1945.
In de Sint-Laurentiuskerk wordt de problematische positie van Ierland ten opzichte van Groot-Brittannië geschetst: de tegenstelling tussen nationalisten en unionisten. In 1916 greep nog de Paasopstand plaats in Dublin waar radicale unionisten verslagen werden door het Britse leger. Het is dan ook verwonderlijk dat een katholieke en een protestantse Ierse divisie samen aan de Mijnenslag deelnamen. Na WO1 verslechtert de toestand opnieuw en Ierse protestantse vrijwilligers vormen het IRA waardoor een nieuwe burgeroorlog onvermijdelijk wordt.
Bezoekerscentrum & Sint-Laurentiuskerk: Sint-Laurentiusplein 1, Kemmel

Zonnebeke: Passendale 1917: Landschap in oorlog
PassendaleIn Villa Zonnedaele wordt aandacht geschonken aan het landschap tijdens de oorlogsvoering in 1917: het groene, begroeide landschap verandert in kraters, bunkers en modder wat uiteraard invloed heeft op transport en communicatie. Het is moeilijker zich te oriënteren, onderkomens zijn schaars geworden en de modder vormt een extreme factor. Bij de Slag van Passendale heroverden de geallieerden slechts 8 km terrein, maar de tol was enorm: 245.000 geallieerde en 215.000 Duitsers stierven, werden gewond of opgegeven als vermist.
Het Memorial Museum Passchendale 2017 (MMP) brengt het verloop van de Slag bij Passendale in herinnering
MMP & Villa Zonnedaele: Berten Pilsstraat 5C, Zonnebeke

LANGEMARK-POELKAPELLE: Het Franse leger in de derde slag bij Ieper & het kantelmoment voor de luchtmacht
Langemark-Poelkapelle maakte deel uit van de Ypres Salient, de Ieperboog en na vier jaar oorlog was de gemeente volledig van de kaart geveegd.
In het gloednieuwe Guynemerpaviljoen, genoemd naar een Franse oorlogspiloot, huist een tweeledige tentoonstelling waar je meer te weten komt over het Franse leger en over de militaire luchtvaart tijdens WO1. Bij het begin van WO1 werd de luchtmacht enkel ingezet voor verkenningsvluchten. Later werden de vliegtuigen bewapend met mitrailleurs.
Een eerste groot gevecht tussen een honderdtal toestellen van geallieerden en Duitsers vond plaats op 26 juli 1917. De radiotelegrafie deed haar intrede zodat piloten hun informatie direct konden doorzenden naar hun hoofdkwartieren. Luchtfotografie, ook door kabelballonnen, werd belangrijk.
Guynemerpaviljoen: Brugseweg 126-128, Poelkapelle.

Naast deze tentoonstellingen werden nog infomodules geopend:
– Ieper: Ieperboog met drie verschillende instappunten
– Zonnebeke: Bezoekerscentrum Tyne Cot Cemetery
– Poperinge: Bezoekerscentrum Lijssenthoek Cemetery
– Houthulst: Belgische Militaire Begraafplaats
Westtoer heeft een zeer uitgebreide en handige bezoekersgids uitgegeven, 158 pagina’s, in 4 talen en gratis verkrijgbaar bij de tentoonstellingslocaties. De tentoonstellingen lopen tot 31 december 2017.
Op uitzondering van het IFFM en het MMP zijn alle locaties gratis toegankelijk.

INFO: http://www.flandersfields.be/nl/1917

Perscontact: Dirk Marteel DMT@westtoer.be

Auteur: Didier Van Houts