Zilte Groeten uit Texel
8609
post-template-default,single,single-post,postid-8609,single-format-standard,bridge-core-3.1.2,qode-page-transition-enabled,ajax_fade,page_not_loaded,,qode-child-theme-ver-1.0.0,qode-theme-ver-30.1,qode-theme-bridge,qode_header_in_grid,wpb-js-composer js-comp-ver-7.1,vc_responsive
 

Zilte Groeten uit Texel

Zilte Groeten uit Texel

Texel is het grootste Nederlandse Waddeneiland. Het behoort tot de provincie Noord-Holland.  Het eilandoppervlak is ongeveer 170 vierkante kilometer groot en het landschap is rijk en divers. Texel is geliefd bij vogelliefhebbers omdat je er op één dag wel honderd verschillende soorten kan waarnemen. Cultuurminnaars komen ook aan trek, want de eilanders kennen nog tal van folkloristische gebruiken. Verder vallen  er diverse leuke musea of andere bezienswaardigheden te ontdekken.  Zelfs culinair kom je niets tekort.  De Texelse schapenkaas is door zijn bijzondere smaak intussen wereldberoemd en heeft men door de tijd heen tal van andere lekkernijen ontwikkeld.  Kortom, niet ver van huis, maar toch echt wel een vakantiegevoel.

Vogels spotten

vogels spotten 1Het is zonnig weer, goed voor een vogelsafari. Samen met een groepje vogelaars worden we opgehaald bij het V.V.V.-kantoor in Den Burg. Daar hadden we een leuke ontmoeting met Yvonne de Vroede.  Ze stelt ons voor aan Klaas de Jong, gids en bioloog, van ‘Calidris’, een bedrijfje dat gespecialiseerd is in vogelexcursies op maat. De Jong is bekend van de televisiereeks ‘In de ban van de Condor’.  Niet zomaar een vogelspotter dus. En dat zou al vlug blijken. Klaas rijdt zijn busje richting Horstmeertjes, het zuidpunt van het eiland. Als er ’s morgens vroeg vogels te spotten vallen, is het wel hier, luidt het. We krijgen allen een Zeiss verrekijker, Klaas zelf installeert zijn zoom-monoculair op driepoot. Nog een vogelgids bij de hand en de determinatie kan beginnen.  Bij de ‘Waterral’ , een vogel kijkpunt van Staatsbosbeheer, turen we over de Horstmeertjes. En we pauzeren bij een koffie met kruidenkoek in de idyllische omgeving van Dijkmanshuizen. Daar in de vogel kijkhut genieten we van het prachtige uitzicht over bloemrijke graslanden, uitgestrekte rietvelden en brakke plassen.  In de verte Burdets hop en Thijsse’s Fienweide. Afronden doen we op de Lancashire dijk. In totaal spotten we 35 vogelsoorten op een voormiddag. Daaronder de bruine kiekendief, de kievit, de bontbek en de goudplevier, een graspieper en groenling en een grote beer. Elke vogel krijgt zijn verhaal. Niet slecht voor een leek, nietwaar? Maar zonder de expertise van Klaas was ons dat zeker niet gelukt.

Cultuurhistorisch Museum

Cultuurhistorisch Museum Elko Vermeulen en Marjan Dusée

Cultuurhistorisch Museum Elko Vermeulen en Marjan Dusée

Stress is onbestaande op Texel. Dat wordt duidelijk als we snelheid gelimiteerd richting het dorpje De Waal rijden. Rijwielen alom op de vrij liggende fietspaden. De Waal blijkt het kleinste dorpje te zijn op het eiland. Het bestond al in de 12e eeuw, weten Elko Vermeulen en Marjon Dusée van het Cultuur Historisch Museum, dat oorspronkelijk een wagenmuseum bleek te zijn. Nu houdt men er de herinneringen aan het plattelandsleven van Texel in de 18e en 19e eeuw levend. Niet alleen de visserij, maar ook dat van boeren, burgers en buitenlui. Naast een vaste collectie , goed voor 1500 vierkante meter tentoonstelling, wordt er gewerkt met thema’s: vervoer, akkerbouw,..Aan de muur schilderijen van Piet Mulder, een schilder op vakantie.  Pronkstuk is dan weer een doek uit de 16e eeuw dat eeuwenlang in de schuilkerk  van Den Burg hing. In het oog springen schitterende koetsen, rijtuigen en wagens. Zo is er de lammerenwagen waarmee boeren hun vee naar de markt of de haven brachten.  Klein maar fijn is dan weer een beddenplankje gebruikt als opstapje naar de bedstee. Daarnaast geven vakmensen de zomer lang demonstraties. Dat kan gaan van smederij, tot spinnen, kantklossen of het onderhoud van paardentuigen. Het verlevendigt alleszins het museum dat naar huidige normen vrij statisch is. Geen interactie, eerder een sfeerbeleving, zo blijkt. Dat komt niet in het minst door de 50 uiterst vriendelijke vrijwilligers, die je, beurtelings, met treffende verhalen bijstaan tijdens het bezoek!

Lekker eilands

Carpaccio van lam met artisjok

Carpaccio van lam met artisjok

Lekker uit eten? Dat kan! Het eiland heeft volop leuke restaurants, terrasjes en cafés. Culinair heeft men heel wat te bieden. (H)eerlijk voedsel, op Texel zelf ambachtelijk geproduceerd. Denk maar aan het wereldberoemde Texels lamsvlees, de schapenkaas, de kruidenbitters, de superlekkere asperges, , de paddenstoelen, vis, garnalen en verrukkelijke oesters.  Ook de zilte groenten krijgen veel appreciatie. Geen wonder dat topkoks zich laten inspireren bij het bereiden van hun mooie creaties. Texel heeft één Michelin sterrenrestaurant, dat is de verfijnde keuken Bij Jef in Den Hoorn. Maar wij opteren  – lekker op de fiets  hoekje om – voor Wambinge, bij Hotel Greenside in De Koog.

Lamsschenkel

Lamsschenkel

Greenside vormt met De Lindeboom  en prins Hendrik een soort van Hotelgroep, een samenwerkingsverband, maar opereert zelfstandig. Chef Melvin van Sambeek volgt de seizoenen en kookt met lokale producten.  Dat de lijn kort is blijkt uit de verse garnalen. Ze komen van Kotter TX27. De lokale boeren worden persoonlijk bezocht. Hun rook- en droogtechnieken zijn bekend. De gerookte Texelse lamsham met saus van piccalilly, merenque van groene appel en artisjok, naast de op lage temperatuur gegaarde schenkel en gebakken rugfilet van op Texel geweid lam in zijn krachtige jus doen ons smelten bij de keuze.  Een assortiment van Texelse (De Waddel) en ‘overkantse’ kazen (Oudwijk)  en vier bereidingen van aardbei ronden af. De zuivel komt van de plaatselijke Novalishoeve, een zorgboerderij. De honing uit het kwelderland ‘De Slufter’.  Ofschoon Texels zeer lekker bier is,  gaan we voor wijn. De brouwerij staat immers morgen op ons programma. Het wijnarrangement is werelds, want eigen wijn nog niet echt vast van kwaliteit. Dat levert een zwoelzure  Sloveens Traminec op, naast een fruitige Dolcetto d’ Alba uit Solino en een Henriques & Henriques Madeira bij de kaas, terwijl de aardbei begeleid wordt met een Xyris.  Op de kaart diverse staan de wijnen per glas, halfje of fles.  We laten ons adviseren door Gerjan Hebers, hij is meer dan een gastheer en zorgt ervoor dat we moe, maar zeer voldaan naar huis rijden.

Wadexcursie

Wadexcursie (2)We schieten vroeg in actie, want om 9 uur worden we al bij het Dijkmonument in de buurt van de Ruijslaan in De Cocksdorp verwacht. Daar inspecteert gids Lynn ons schoeisel voor de wadexcursie. Een ware belevenis. Het is eb en we zijn zeer benieuwd wat er allemaal te ontdekken valt op het wad. En dat er heel wat lift in het slik wordt al meteen duidelijk als we wegzakken in de modder. De wadpier eet zo’n 25 kilogram zand per jaar en houdt zo het wad proper. We zien een zandkokerworm uit zijn huisje kruipen en onthouden dat zeepokjes de langste penis hebben. Iets verder noteren we een heremietkreeft, helemaal gewurmd in een schelp. Uiteraard vinden we mosselen en graven we enkele Japanse oesters uit. Import in de vorige eeuw om het tekort van de Zeeuwse op te vangen. Maar intussen gedijt de buitenlander zo goed  dat ze de Zeeuwse creuse bedreigt. De aquacultuur brengt ons nog garnalen, krabbetjes en zeesla in ons visnet. Even bij de les blijven: kokkels die aan het oppervlak liggen, mijd je best, want die zijn waarschijnlijk ziek. Scholeksters malen daar niet om, zo te zien. Zo’n wadexcursie is echt een bijzondere ervaring. Lopen op de bodem van de zee hoor je de geluiden van de vogels, ruik je de speciale wadgeur, vind je tal van dieren die er leven.  Een must om te doen! Mijn vol water gelopen laarzen eindigen in de container die zeer strategisch beneden aan de dijk staat.

Speciaal bieren

Texels Wit

Texels Wit

Vlak voor het bezoek aan de Texelse bierbrouwerij rijden we even naar de haven van Oudeschild. Dit is een ideale, gastvrije jachthaven voor passanten, maar bezit ook een eigen vissersvloot. Die telt nog een 30-tal kotters. Je kunt er als toerist boeken voor een garnalentocht of lekker zee honden spotten. Loop eens langs de De Ruyterstraat met zijn oude geveltjes, het witte historische kerkje en de monumentale molen De Traanroeier. Wie iets meer wil leren over het maritieme leven tippen we het museum  Kaap Skil, dat deels openlucht is. En rondt af met een ‘visje’ in één van de vele restaurants. Zelf genoten wij van een terrasje bij ’t Pakhuus vooraleer koers te zetten richting de Texelse Bierbrouwerij. Daar wachtte ons een rondleiding langs het brouwhuis met de koperen ketels, de lager- en vergistingsruimte en de bottelarij. Werd er tot 1986 in het pand nog kaas bereid, sinds 1999 startte er de brouwerij, toen goed voor 20.000 liter bier. Intussen wil men 5 miljoen liter produceren. Vandaar dat een verhuis van de brouwerij dringt. De kraftbrouwerij maakt alleen speciaal bieren, geen pils. Dat legde hen geen windeieren. Aan de zgn. ‘Wall of Fame’ lezen we dat o.a. hun ‘Bockbier’ 15 keer de landelijke wedstrijd won. Op het WK haalde het zelfs goud . Ook andere bieren scoorden brons, zilver tot goud. De reden is simpel, zo heet het: Texel heeft zijn specifieke tarwe en gerst, het microklimaat zorgt steeds voor de goede wind en weinig regen  waardoor een droog voorjaar. Er wordt weinig chemisch ‘gespoten’ en het zachte Duinwater van de overkant bij het Ijsselmeer is top. Verder gebruikt men hop uit het West-Vlaamse Poperinge, naast Duitse en Amerikaanse hopsoorten. En er wordt samengewerkt  met mouterij Dingemans uit Stabroek. Vier Duitse meester brouwers volgen het proces op. Dagelijks kan men 30.000 liter bier van één type brouwen en er zijn zo drie soorten bieren per dag die uit de ketel komen.  Genoeg info, het proeflokaal met zonnig terras nodigde uit om een viertal biertjes van de tap te smaken: Texels wit, de bekende Skuumkoppe , Vuurbaak en Springtij. Voor thuis nemen we nog extra glazen en Triple mee.

De namiddag besluiten we in De Koog met een fikse strandwandeling en een avondmaal in De Casserole, waar het gezellig toeven is op het loungy terras bij een glas gin van Stokerij Texel.

Strandjutten

Strandjuttersmuseum

Strandjuttersmuseum

Eindigen doen we onze driedaagse met een bezoek aan het Schipbreuk- en Juttersmuseum Flora tussen Den Burg en De Koog. Perplex, verbluft, dat zijn de woorden bij de eerste aanblik aan veelheid en diversiteit van strandvondsten die men hier meer dan 75 jaar bij elkaar bracht.  In verschillende ruimtes worden , naast de exposities, films vertoond over de scheepsstrandingen, de reddingsacties en de jutterij. Ook op het buitenterrein valt heel wat te bekijken.  We starten eerst met een anderhalf uur durende film waarin jutter Jan Uitgeest boeiend vertelt over wat er bij nacht en ontij aanspoelde op het strand. Blijkbaar hangt veel af van de wind. Die moet zuidwest tot noordwest staan.  En dan maar luisteren naar de scanner van de kustwacht. Als er onverwacht een storm losbarst of een schip motorproblemen krijgt, biedt dit kansen.  Altijd spannend, waar komt het vandaan ? Blikken met pijptabak, televisies, berichten in een flesje, bakolie, scheepsbellen,  wrakhout, noem het of het museum heeft het. Uiteraard is er altijd een nare kant aan het verhaal want de één zijn dood is de ander zijn brood. Nabestaanden bezoeken dan ook vaak het museum.

Ecomare, een van de vele demonstraties per dag.

Ecomare, een van de vele demonstraties per dag.

Vlakbij ligt Ecomare, het centrum voor wadden en Noordzee op Texel. Het is een multifunctioneel bezoekerscentrum met info over de natuur, een aquarium, zeehonden- en vogelopvang en een duinpark. Milieu educatie staat hoog in het vaandel en vooral voor gezinnen met kinderen een must, want sterk interactief. Het leven in de zee wordt aanschouwelijk gemaakt door de open zee aquaria. In de walviszaal staan skeletten en modellen van zeezoogdieren en het diorama laat tal van dieren en voorwerpen zien in hun natuurlijke biotoop. Wegens tijdsgebrek lopen we er op een drafje doorheen, maar we voelen meteen aan dat dit museum erg veel potentieel biedt.

Kaap Noord

Zicht vanuit Strandpaviljoen Kaap Noord

Zicht vanuit Strandpaviljoen Kaap Noord

Jammer, maar we worden verwacht voor onze laatste afspraak bij Strandpaviljoen Kaap Noord met zicht op de Waddenzee in De Cocksdorp. De vuurtoren op de achtergrond vormt het decor. En we kijken uit op Vlieland. Hier kan men ongedwongen, relaxed tafelen. Maar ook gewoon onthaast chillen op het terras  en wandelen met of zonder hond. We noteren dat het strand hier zelfs goed toegankelijk is voor andersvaliden. Zij kunnen zich met een heuse elektrische offroad rolstoel helemaal zelfstandig een weg banen door het zand. En voor de sportievelingen is er een catamaran zeilschool vlakbij. We steken voor een laatste keer de benen onder tafel en gaan o.a. voor een burger van Texels rund, dat Limousin blijkt te zijn. De bediening is uitermate vriendelijk, maar een toetje zit er niet in. Immers de veerboot naar Den Helder mag dan wel in het seizoen om het half uur varen, reserveren zit er niet in. Wie eerst komt, eerst maalt. En laat ons nu eens geluk hebben.

Afvaart naar TexelInfo: VVV Texel, Emmalaan 66, 1791 AV Den Burg, www.texel.net.,

Wij verbleven in Hotel Het Uilenbos , Boodtlaan 40 1796 BG De Koog

Perscontact: Yvonne de Vroede  Y.deVroede@texel.net

Tekst : Jempi Welkenhuyzen

Foto’s: Anne Marie Jacob