23 sep BFTP te gast in Hasselt
Op zaterdag 23 september 2017 organiseerde collega Jempi Welkenhuyzen samen met Toerisme Hasselt een gevarieerd studiebezoek. Op het welgevulde programma: de Japanse Tuin, een fietstocht langs “Street Art” en het Jenevermuseum. Karolien Mondelaers, schepen van Toerisme, kon met enige fierheid melden dat Hasselt de grootste stijger was in het verblijfstoerisme in Vlaanderen in 2016 en ze kondigde nieuwe initiatieven aan voor 2018.
Van koi tot draak in de Hasseltse Japanse tuin
Hasselt kan prat gaan op een schitterende Japanse tuin vol symboliek, dichtbij het centrum. De Japanse tuin is geboren uit het huwelijk (jumelage) van de stad Hasselt met de stad Itami in Japan. Hoe kon dit beter gevierd worden dan met een uitwisseling van geschenken. Hasselt schonk Itami een torenbeiaard terwijl Itami een Japanse tuin in Hasselt liet aanleggen. Met zijn 2,5 ha de grootste Japanse tuin in Europa, die in 2017 zijn 25e verjaardag viert. De uitverkoren plek is eigenlijk een verlengstuk van het Kapermolenpark en vormt op die manier een 115 ha groene wig die zich uitstrekt van het stadscentrum tot aan de grens met Diepenbeek.
Andere wereld
We stappen uiteraard door een ‘torii’ (Japanse poort) die ons duidelijk maakt dat we een andere wereld binnentreden. Onmiddellijk is er de muziek van stromend water dat ons tijdens onze wandeling niet meer zal verlaten: water als bron van alle leven, waar wij als mensen een tijdje deel aan mogen nemen. We volgen het kronkelend pad naar een brug over een bergriviertje. De kronkels in het pad maken het onmogelijk de hele tuin te overzien, achter elke bocht komt een nieuw gegeven tevoorschijn, net zoals het in het leven onmogelijk is te weten wat de dag van morgen brengt.
Drakenpoortwaterval
Het rustig bergriviertje leidt onze blik naar een wilde waterval waar we over platliggende brugstenen aan voorbij moeten. Opvallend is een 14 ton zwaar rotsblok vooraan in de waterval. Hij symboliseert de ‘koi’ (sierkarper) die – volgens de legende – tegen stroom de waterval omhoog wil zwemmen en daar dan een draak kan worden. Net zoals de mens de moeilijkheden in het leven moet overwinnen. De waterval zelf heet dan ook de Drakenpoortwaterval.
Theehuis
We wandelen de centrale tuin binnen. Hier vallen de pijnbomen op die, doordat ze ook in de winter groen blijven, symbool staan voor eeuwigheid. Op een heuvel komt het theehuis in zicht dat je echter niet zomaar kan betreden. De Oribe-steenlantaarn verwijst naar Furuta Oribe die in de middeleeuwen een ‘Grootmeester in de Theeceremonie’ was.
Japanse bouwstijl
We wandelen opnieuw de heuvel af, langs een reeks rotsblokken. Onwillekeurig komt de gedachte op dat bloemen en planten vergaan maar dat stenen eeuwig blijven bestaan; het zijn onveranderbare elementen in een steeds veranderende natuur.
Wat verder weerspiegelt zich het grote ceremoniehuis in het water waardoor het volledig één wordt met de tuin. Het is gebouwd in typisch zeventiende-eeuwse Japanse bouwstijl. Wat verder bereik je via enkele trappen de waterrand waar sierlijke en kleurrijke koi’s op je afkomen. Koi vissen zijn in Japan dan ook zeer geliefde huisdieren.
Kerselaren
In een Japanse tuin zijn kerselaren even onmisbaar als koi’s. Met hun zachte bloesemkleuren in de maand april zijn ze het symbool van het mooie maar vergankelijke leven. Voor de Japanners een reden tot feestvieren. In de Hasseltse tuin is een halve hectare groot kerselarenpark aangelegd rond een evenementenplein. Onder de kerselaren zijn dan weer picknickplaatsen voorzien.
Vredesklok
Op weg naar de kerselaren vind je een pad dat naar de recent geïnstalleerde vredesklok leidt. Ze werd in oktober 2016 ingehuldigd als aandenken aan de 150 jaar durende diplomatieke relaties tussen Japan en België. Al wie wil kan deze klok luiden voor de vrede.
Praktisch: de Japanse tuin in Hasselt is open van begin maart tot eind oktober. Van 10 tot 17 uur; de maandag gesloten; op feestdagen open van 13 u. tot 17 u. Dit jaar uitzonderlijk ook open op 18-20 november voor de feestelijkheden naar aanleiding van het 25-jarig bestaan.
Het hele jaar door vinden verschillende activiteiten plaats waar je als bezoeker aan deel kunt nemen.
Info: www.japansetuin.be
Verslag en foto’s: Chris Vercruysse.
Het Jenevermuseum
Frankrijk heeft zijn cognac, Schotland zijn whisky, maar België heeft behalve chocolade en biersoorten, ook zijn JENEVER. Het is een Vlaamse uitvinding en sinds 500 jaar de nationale drank, tot in de 16e eeuw zelfs als medicijn gebruikt. Jenever ontstond in de middeleeuwen, toen jeneverbessen aan brandewijn werden toegevoegd.
Jenever is een sterke drank, verkregen van de jeneverbes vermengd met neutrale alcohol en moutwijn met 35% ABV (alcoholvolume). Jenever gedistilleerd van graan noemt men graanjenever.
Jenever stoken mag in en van de EU alleen in Vlaanderen en Nederland en in uitbreiding in enkele regio’s in Duitsland en Frankrijk worden uitgeoefend. Van de 11 jeneversoorten worden er 9 aan België toegekend. Hasselt is dan ook bij uitstek dé jeneverstad. In Nederland zijn dat Schiedam, Groningen, Amsterdam en Delft.
In 1919 waren er ter stede 22 stokerijen. Je moet niet gestudeerd hebben om te begrijpen dat de wet Van de Velde tegen de dronkenschap overal geafficheerd en toegepast werd.
Het distillatieproces
Distilleren is een vrij ingewikkeld proces, waarbij alcohol wordt verkregen met water, suiker en gist, doordat jeneverbessen, of een ander fruit, tot sap worden geperst, met gist tot suikers en dan naar alcohol worden afgebroken. De enzymen breken zetmeel af tot suikers; water wordt toegevoegd en suikers worden tot gistcellen omgezet in alcohol.
Distilleren wil zeggen: stoffen scheiden. Verdampen en condenseren zijn essentiële onderdelen van het proces. Vloeistof gaat over in gas (verdampen), gas in vloeistof (condenseren). Wanneer alle alcoholhoudende vloeistof (alcohol en water) wordt verhit, zal de alcohol verdampen op 78°C; water op 100°C. Ze worden gescheiden. Aromatische stoffen worden toegevoegd om meer smaak en aroma te verkrijgen. Het rijpingsproces verloopt in eiken vaten. Al de rest is beroepsgeheim en niet voor publicatie.
Van jenever kan men ook genieten zonder dit ingenieus proces van stoken te kennen.
Jonge en oude jenever
Oude en jonge jenevers hebben niets vandoen met het aantal jaren, wel met de manier van distilleren. Rond 1900 kon men een hoge graad van alcohol distilleren. Een lichtere versie van de smaak gaf aanleiding tot jonge jenever. In WO II was er gebrek aan granen; als alternatief gebruikte men siroop van suikerbieten en zo kwam oude jenever in voege. Jonge bevat minstens 15% moutwijn en minstens 20 gr. suiker/l. Hij heeft een neutrale smaak met licht aroma van de jeneverstruik en moutwijn. De oude is zachter en vertoont meer een aromatische smaak; hij rijpt in eikenhouten vaten. Jenever, bewaard in de typische aarden kruiken, beschermt beter tegen temperatuurschommelingen maar is vooral goedkoper.
Het Jenevermuseum
In de grote boerderij van het toenmalige klooster, mooi gerestaureerd in bruine baksteen, werd in 1980 het jenevermuseum ondergebracht. In alle streken van het land vond men nog de nodige onderdelen voor de installaties. Op het binnenplein prijkt de mouttoren met onderaan de vroegere beestenstallen, want de dieren werden met de afvallen vetgemest.
Door de verschillende ruimtes loopt een dicht net, een ingenieus systeem van leidingen, die grote en kleine containers, distilleertoestellen, -ketels, -kolven met mekaar verbinden, om dit lange proces van opslaan, verdampen, afkoelen, condenseren te laten verlopen.
Jenever wordt gedronken op kamertemperatuur, dus uit de kelder, zo 3-5°C. De ceremonie van een jeneverglas uit de diepvries en suiker aan de rand is een prettig tijdverdrijf, maar overbodig. Zo kapt men trouwens de smaak van de jenever.
Echte jenever is een mannendrank, de zoetere met minder alcohol is voor vrouwen.
Voor de hardleerse genieters bereidt de sterrenchef van het Smaaksalon amuses met jenevers in het Jenevermuseum,
of een borreltochtwandeling met gids is mogelijk,
of een jeneverarrangement met bezoek aan het museum met pitstops op locaties in de stad,
of een Jenever Fix voor kenners en snoepers,
of initiaties worden gegeven om met alle zintuigen een borrel te degusteren,
of met de Masterclass proef je enkele ‘appellaties’ om een helder inzicht te krijgen over de jeneverlandschappen,
of nog andere stokerijen zijn er om rustig en alleen te exploreren, zoals “De Hasseltse Echtheid” of “’t Stookkot “ in Stevoort.
Allemaal inventieve formules en excuses om zich in te wijden in de wereld van de jenever.
Info: www.jenevermuseum.be
Verslag: Marcel Wittemans
Hasselt: een sterke groeier in toerisme
Men spreekt wel eens al lachend over ‘het verre Limburg’, maar blijkbaar vinden toch wel meer en meer toeristen hun weg naar de provinciale hoofdstad Hasselt. Zelfs zodanig dat in 2016 Hasselt zich de sterkste steiger in verblijfstoerisme mag noemen. Cijfers vanuit Toerisme Vlaanderen tonen recentelijk aan dat Hasselt in 2016 een groei kende van 11% in de overnachtingen en 14% in de aankomsten ten opzichte van het jaar 2015. Dit is goed voor ongeveer 220 000 gerealiseerde overnachtingen in Hasselt in 2016.
Karolien Mondelaers, schepen van cultuur, toerisme en onderwijs in Hasselt, ziet hiervoor als reden dat de stad Hasselt probeert om 360 dagen iets voor de toerist te organiseren. Zo heeft men een ‘Verblijfskaart Hasselt 48 u genieten’, een ‘Kaart voor levensgenieters’, een ‘Kaart voor kinderen’, … Continu worden evenementen en tentoonstellingen georganiseerd. Volgens de schepen kan de markt nog groeien want het zijn voornamelijk Vlamingen die naar Hasselt komen. Er is dus nog volop groeipotentieel in Duitsland en Nederland.
Op korte termijn kan men nog snel de laatste evenementen meepikken van het 25-jarig jubileum van de Japanse tuin: tussen 14 en 22 oktober het Chrysantenfeest en op 20 november de apotheose met een groot verjaardagsfeest. Het modemuseum pakt sinds eind september tot het eind van dit jaar uit met de tentoonstelling ‘The Vulgar’ en zal ook met de tentoonstelling ‘Young forever, Forever young’ de mode met jonge mensen in de schijnwerpers zetten. Ondertussen loopt ook de tentoonstelling ‘Booze in Holllywood’ (in het jenevermuseum en op verschillende horecaplaatsen in de stad) en een evenementenreeks in het kader van ‘1000 jaar Land van Loon’.
Voor volgend jaar staan er weer (vanzelfsprekend) het ‘Streetart festival’ en ‘Theater op de markt’ in de zomerperiode en ‘Winterland’ in de kerstperiode op het programma. En voor wie wat exclusiever naast de platgetreden paden wil gaan is er de mogelijkheid van ‘La botega’ (achter de schermen) of met de boer de velden in bij de abdij van Herkenrode.
Een nieuwigheid die men in 2018 zal lanceren is de fietstaxi zodat men zich nog gemakkelijker kan verplaatsen in de stad. Men blijft dus continu op toerisme inzetten want dit is goed voor iedereen in de stad.
Overnachten in de stad kan men op vele plaatsen, maar een speciale vermelding kunnen we toch geven voor het Radisson Blu Hotel. Dit is gekoppeld aan het Park Inn Hotel waardoor het grootste hotel in Limburg ter beschikking staat met in totaal 210 kamers. Behalve een ideale ligging in het centrum van de stad bezit het hotel ook een prachtig panorama over heel Limburg. De 60 m hoog gelegen Sky Lounge biedt je drankjes en cocktails en de lekkerste verfijnde keuken. Zakelijke reizigers kunnen in het hotel gebruik maken van één van de 15 vergaderzalen en voor de ontspanning kan men terecht in het zwembad en de health club.
Hasselt kan zich terecht een stad noemen waar men zich nooit verveelt!
Info: www.hasselt.be/nl/dienst-toerisme
Verslag: Ivo Siebens
Foto’s (behalve Japanse tuin): Yves Verfaillie