29 okt Met kids naar de “Oerprovincie” Drenthe.
Vakantie met kinderen: niet altijd gemakkelijk om ze te boeien. In Drenthe vormt dit geen probleem. We zochten een zestal bezienswaardigheden op die doe-activiteiten voor kinderen programmeren: in de oerprovincie gaan we op bezoek bij de eerste bewoners en hun typische nalatenschap: de hunebedden. We wandelden op een boomkruinpad, bezochten twee openluchtmusea, een drukkerij- en gevangenismuseum. Zo was ons weekje Drenthe goed gevuld.
Het Hunebedcentrum (Borger)
Oertijdpark
Oertijdpark
In het oertijdpark kom je meer te weten over de 150.000 jaar geschiedenis, te beginnen met de ijstijd en eindigend bij de ijzertijd. Tijdens de ijstijden zijn zwerfstenen meegevoerd door gletsjers en werden afgezet in deze regio. Je bezoekt een kampement van neanderthalersvondsten met vuurstenen werktuigen, hutten gemaakt van rendierhuiden. Je wandelt er over een veenweg van boomstammen, je komt langs een houten tempeltje, een grafheuvel met dodenhuisje. Je tocht in het oertijdpark eindigt in het prehistorisch dorp met boerderijen en een steentijdakker met vroeger verbouwde gewassen. Je ontmoet er ‘oermensen’ die je honderduit kan uitvragen over hun leefwijze (vuur maken, koken, wol verven, houtbewerken…).
In het park is een boogschietbaan waar je onder begeleiding met pijl en boog leert omgaan en een blotevoetenpad waar je het over keien lopen aanvoelt.
Hunebedcentrum
Hunenbedcentrum
Het museum toont de opeenvolgende landschapsvormen en bewoners: neanderthalers die onder meer op mammoeten jaagden, rendierjagers, nomadenvolkeren en uiteindelijk boeren die permanente nederzettingen en hunebedden bouwden. Heel aanschouwelijk zijn reconstructies van de bouw van hunebedden en het samenleven en de rituelen rond de hunebedden, achter vitrines vind je aardewerkvondsten (trechterbekercultuur genoemd naar de vorm van gevonden voorwerpen). Een film over het werk van archeologen en forensisch onderzoek, interactieve spellen, diorama’s en doe-activiteiten, zoals een zware zwerfkei verplaatsen, touw twijnen, kaarsen maken van bijenwas, kunnen kinderen zeker boeien.
Het grootste hunebed van Nederland
Naast het museum vind je het 22 meter lange hunebed gebouwd 3200 v Chr. Op een dubbele rij van rechtopstaande stenen werden dekstenen gelegd, de openingen tussen de stenen vulden men op met kleine keien en zand. Zo bouwden men grafkamers. De grootste kei weegt niet minder dan 20.000 kilo. In Drenthe vind je langs de ‘Hunebedhighway’ niet minder dan 47 van de in totaal 52 hunebedden (genummerd met de letter D).
Waar komt de naam ‘hunebed’ vandaan? Vroegere bewoners dachten dat de stenen enkel door reuzen of ‘huynen’ konden gedragen worden. Vandaar de naam ‘huynebed’.
Hondsrug Unesco Global Geopark
Op hetzelfde terrein vind je het Kenniscentrum Expo Hondsrug Unesco Geopark. Een geopark is een gebied met een bijzondere geologische geschiedenis in combinatie met cultuurhistorie, landschap en hedendaagse cultuur. Een verhaal vanaf de ijstijden tot nu. Het geopark strekt zich uit over de provincies Drenthe en Groningen en heeft een oppervlak van 1000 km2.
De Keientuin
Een verzameling van duizenden zwerfkeien meegevoerd door het ijs vanuit Scandinavië
Aan de receptie van het Hunebedcentrum vind je voor de kinderen een ‘interactieve wandelroute/speurtocht’ en een ‘oerverhalen-app’ met video, tekst en foto’s.
Info: https://www.hunebedcentrum.eu/
Perscontact: Riemke Scharff rscharff@hunebedcentrum.nl
Ellen en Brammert
Openluchtmuseum Ellert en Brammert (Schoonoord)
Dit openluchtmuseum dankt zijn naam aan een sage over de reuzen Ellert en Brammert, een verhaal dat stamt uit 17e eeuw. In het oud schooltje (één lokaal voor kinderen tussen 6 en 12 jaar!) wordt op woens- en zondag de sage voorgelezen terwijl de kinderen op oude schoolbanken plaatsnemen.
Ter gelegenheid van 100 jaar Schoonoord werden enkele plaggenhutten gebouwd, dit zijn verblijven voor arme arbeiders in de veenontginningsgebieden. Plaggen zijn resten van gedroogde planten- en wortelresten uit de heide. Dit soort van huisvesting was zeer ongezond en werd dan ook later wettelijk verboden. Deze reconstructie van plaggenhutten was de start voor de uitbouw van het openluchtmuseum: je vindt er een Saksische boerderij met stookhok, een tolhuis (nu museumreceptie), een schaapskooi met demonstratie schapen drijven, werkplaatsen (o.a. een keiklopperij waar de zwerfkeien met buskruit werden gesplist en gebruikt als bouwmateriaal), een dorpsgevangenis, … Vrijwilligers demonstreren oude ambachten: een grafische werkplaats uit 1900, spinnen met hondenhaar, knoffelen (het breien van sokken met houten naalden), een boomzagerij, een smederij,… Kinderen vinden verder hun gading in een kinderboerderij en speeltuin en met oude spelletjes (steltlopen, ringgooien, …)
Plaggenhut
In de Oude Drentse Boerenherberg kan je een plak Oude Drentse Oudewijvenkoek, een krentenwegge,…proeven en voor je het museum verlaat loop je nog even binnen in ’t Armenhuis met keuze uit ouderwetse snoepen
Het museum is open van 1 april tot 1 november.
Info: https://www.ellertenbrammert.nl/
Perscontact: info@ellertenbrammert.nl
Moderne gevangeniscel
Het Nationaal Gevangenismuseum (Veenhuizen)
Dit is een tweedelig museum: enerzijds gaat het over de evolutie van misdaad, strafrecht en het gevangeniswezen sinds 1600 en anderzijds over de tweede functie als Weldadigheidskolonie (heropvoeding van weeskinderen, bedelaars, landlopers). Net als Wortel Kolonie in België werd Veenhuizen toegevoegd aan de Unesco Werelderfgoedlijst.
In erfgoedbussen (met getraliede ramen) die minstens 40 jaar oud zijn maak je een rondrit in het ‘bajesdorp’. Een gids vertelt je honderduit over het wel en wee in de drie ‘Gestichten’: de dagindeling, het werk op het land, het verplichte kerkbezoek, ….
Zowel het oude als nieuwe gevangeniswezen komen in het museum door foto’s, video’s en interactieve toepassingen tot leven. Je rilt wel even als je in een vitrinekast een bijl van een beul ziet liggen.
In de tentoonstelling ‘Verhaal van Veenhuizen’ lees je over weeskinderen die dagenlang per boot op weg zijn naar het weeshuis van Veenhuizen, over herbruikbare doodskisten, …
Met een gids bezoek je de strafgevangenis de ‘Rode Pannen’ met authentieke cellen, een isoleercel (akelig als je hierin even wordt opgesloten!) en een zeer kleine verluchtingskoer. Op het museumplein staan enkele gepantserde wagens te kijk die dienden om zwaar criminelen te vervoeren. Heb je Nederlandse voorouders, dan kan je in een databank opzoeken of ze hier eventueel verbleven.
Slaapzaal voor wezen
In de Kids Escape Room krijg je het gevoel van opgesloten te zijn. Zoek naar de aanwijzingen om uit de kamer te ontsnappen. Voor hen zijn er 2 speurtochten ‘De Vloek van Veenhuizen’ (9-12 jaar) en ‘Lange Leo’ (5-8 jaar).
De voormalige huisjes van de gevangenisbewakers zijn te huur als vakantiehuisje. Tijdens de zomermaanden kan je op de binnenkoer de musical ‘Het Pauperpardijs’ bijwonen: het verhaal van twee Amsterdamse wezen die gedeporteerd werden naar Veenhuizen.
Info: https://gevangenismuseum.nl/
Perscontact: Moniek Koehoorn communicatie@gevangenismuseum.nl
Boomkruinpad
Wandelen op een boomkruinpad (Drouwen)
In het natuurgebied Drouwenerveld kan je een boomkruinwandeling maken. Het 125 m lange pad slingert zich tussen de bomen op een hoogte van zo’n 22,5 meter. Eens boven wacht echter een kleine ontgoocheling: geen uitkijkplatform dat boven de bomen uitsteekt: blijkbaar hield men bij de constructie geen rekening dat bomen nog groeien! Kids kunnen hun hart ophalen in het Lorkenspeelbos en op de speelweide. Voor de kleinsten is er het kabouterpad van 1500 m: uitgerust met een puntmuts en een knapzak en met rood geschminkte wangen volgen zij kaboutersporen, vervullen allerlei opdrachten en luisteren naar kabouterverhalen.
Info in het Buitencentrum Boomkroonpad https://www.staatsbosbeheer.nl/uit-in-de-natuur/locaties/buitencentrum-boomkroonpad
Perscontact: Harry Dekker boomkroonpad@staatsbosbeheer.nl
Workshop Marmeren
Drukkerijmuseum Meppel
Meppel was in het verleden een drukkerijcentrum en dit wordt op verschillende vlakken onderstreept in het drukkerijmuseum gehuisvest in een monumentaal pakhuis. Het museum beschikt over een veertigtal vrijwilligers die je de evolutie van het drukken uitleggen en demonstreren. Vaak kan je zelf aan de slag (van hand-, mechanische, fotografische tot digitale letterzetterij, hand- en stoompersen, boekbind- en afwerkapparatuur).
Letterzetten
Het is vooral een doe-museum in de kinderdrukkerij; het gonst ervan allerlei activiteiten zoals papierscheppen in een oude papierton, je naam in loden letters zetten en afdrukken, een demonstratie zeefdrukken en linoleumafdrukken met drukkersinkt, een watermerk en boekjes maken. Je leert er marmeren: een eeuwenoude techniek voor het versieren van de binnenkanten van boekenkaften met waterverf.
Een buitenkansje: het museum bezit de eerste druk van de Statenbijbel uit 1637, een vertaling uit de bijbelgrondteksten.
Info: https://www.drukkerijmuseum-meppel.nl/
Perscontact: Stein van Ittersum info@drukkerijmuseum-meppel.nl
Monumentendorp Orvelte
Hier kan je de sfeer opsnuiven van het Drentse landleven uit de 19e eeuw. Sommige gebouwen dateren wel ouder, zo dateert het Bruntingerhof uit 1650, toen mensen en dieren nog in dezelfde ruimte leefden.
Stijlkamer
Begin je bezoek in het ‘Ottenshoes’ met een multimedia voorstelling ‘het Orvelter Dagboek’ en neem daarna een kijkje in de verschillende kamers van een 19e -eeuwse Saksische boerderij. De ‘stijlkamer’ voorbehouden voor bezoek van de pastoor en de notaris, de woonkamer ook dienstig als slaapkamer. De gids wijst je op een lamp met heksenbol (spiegel) dat als spionnetje gebruikt werd, een vlijm gebruikt voor een aderlating, een nog werkend weefgetouw uit 1824.
Het is een levend museum, er wonen nog mensen, oude ambachten worden nog volop gedemonstreerd (smederij, houtzagerij, klompenmakerij) en producten te koop aangeboden in nostalgische winkeltjes zoals het grutterswinkeltje (1865) met Oudhollandse snoep en in het ‘Bakkershoes’ met Drentse kniepertjes (zoete, harde wafel).
Enkele leuke adresjes: het ‘Jan Kruismuseum’ waar je de knepen van het striptekenen leert, of een geit probeert te melken in het ‘Melkfabriekie’, of lpannenkoeken mag bakken bij ‘Professor Pannenkoek’,
Vrachtvervoer toen en nu
Een miniaturenmuseum, dit keer niet van auto’s maar van vrachtwagens. In ‘Vrachtauto’s van Toen en Nu’ tonen 1500 modellen de geschiedenis van het vrachtvervoer.
Het dorp telt ook een schaapskudde; ’s morgens vertrekken de schapen om op de heide te gaan grazen en rond 16.00 u terug te keren naar de Brink en vervolgens naar de schaapskooi. Schapen waren vooral belangrijk voor hun mestproductie.
Voor de kinderen is er ‘ambachtentuin’ , het ‘houten pad van Theodoor’ met klim- en klautertoestanden of een ritje met de paardentram.
Toegang tot het museumdorp is gratis, maar voor enkele bezienswaardigheden dien je inkomgeld te betalen.
Info: https://orvelte.net/
Perscontact: Ingrid Dolfing info@orvelte.net
Let op: de bezochte musea werken met vrijwilligers die hun passie met jou willen delen. Maar hun gidsbeurten en begeleiding met doe-activiteiten is geconcentreerd op de Nederlandse schoolvakanties die niet altijd samenvallen met onze vakantieperiodes. Het is aangeraden op voorhand te informeren welke activiteiten voor kinderen tijdens je bezoek geprogrammeerd zijn.
Overnachtingstip: we verbleven op Landal Aelderholt in Aalden, zowat centraal gelegen in de provincie. Niet het modernste vakantiepark maar wel zeer kindvriendelijk. Het overdekt zwembad is uitgerust met een 60 meterslange glijbaan, een peuterbad en een bubbelbad. Er is een binnen- en buitenspeeltuin (met trampoline). Je kan waterfietsen en leren boogschieten. Hnimatieteam voorziet workshops. Op het terrein vind je een kinderboerderij met dierenweide en een minigolf die wel een nazichtbeurt nodig heeft. De groteren kunnen geharnast met een SkyFlyer met een snelheid van 40 km/uur over het park vliegen. In de brasserie vinden kids hun goesting bij het kinderbuffet. Mocht je toch een knuffel nodig hebben, dan is Bollo, de beer, present.
Info: https://www.landal.be/parken/aelderholt
Tekst en foto’s: Didier Van Houts