100 Jaar Trippen. De Vlaamse Toeristenbond 1922-2022
55732
post-template-default,single,single-post,postid-55732,single-format-standard,bridge-core-3.1.2,qode-page-transition-enabled,ajax_fade,page_not_loaded,,qode-child-theme-ver-1.0.0,qode-theme-ver-30.1,qode-theme-bridge,qode_header_in_grid,wpb-js-composer js-comp-ver-7.1,vc_responsive
 

100 Jaar Trippen. De Vlaamse Toeristenbond 1922-2022

100 Jaar Trippen. De Vlaamse Toeristenbond 1922-2022

De Vlaamse Toeristenbond (VTB) werd opgericht in Antwerpen op 29 januari 1922 en veranderde van naam in april 2008 (vtbKultuur) en werd op 29 januari 2022 herdoopt tot Cultuursmakers.

In 5 hoofdstukken (+ inleiding en epiloog) wordt door Kas Swerts het wel (vooral met de opkomst van het massatoerisme) en het wee (zoals de talrijke bestuurlijke en financiële problemen) van de belangrijkste toeristenvereniging in Vlaanderen (als tegenhanger van de sterk Franstalige Touring Club van België, opgericht in 1895) gefundeerd en kritisch besproken in chronologische volgorde.

100 jaar geleden was toerisme voor Nederlandstaligen in ons land niet vanzelfsprekend. De VTB “leerde zijn volk reizen” via dagtrips tot wereldreizen, zowel via groeps- (of bonds-) reizen en privé-reizen. De “bond” groeide verder uit tot één van de belangrijkste cultuurtoeristische verenigingen in België, vooral dankzij de inzet van vrijwilligers.

‘100 jaar trippen’ analyseert grondig de talrijke veranderingen, en graaft dieper in de complexe geschiedenis van de VTB. De VTB was immers meer dan alleen een ‘toeristenbond’. Zijn invloed reikte tot in het kleinste Vlaamse dorpje, en had betrekking op natuurbescherming, de aanleg van wandel- en fietspaden, gedenktekens en –platen, oriëntatietafels, tot het aanwakkeren van een Vlaamse (nationale) identiteit met signalen van collaboratie tijdens de Tweede Wereldoorlog (met duidelijke propaganda voor toerisme in nazi-Duitsland).

Van 1952 tot in 1960 bestond er zelfs een VAB Kongo. De binding met de zusterorganisatie Vlaamse Automobilistenbond VAB bleef bestaan tot de splitsing in april 2008, waarbij de naam VTB werd omgevormd tot “vtbKultuur”. De heroriëntatie naar vooral cultuur was duidelijk. VTB-Reizen werd in 1999 overgenomen door TUI … totdat het label VTB-Reizen uiteindelijk werd geschrapt in 2020.

Er is uiteraard veel aandacht voor de publicaties van de VTB. Reeds in 1922 verscheen het allereerste tijdschrift “De Toerist”, opgevolgd door “De (Auto)Toerist”, vanaf 1985 de driedeling “Auto” “Uit” en “Dialoog”, opgevolgd door “Uit-Magazine” in de jaren ’90. Ook “Wandelboekjes” (sinds 1925), de maandelijkse pocketreeks “Vlaamse Toeristische Bibliotheek” (vanaf 1962) en in 1957 de “Gids voor de Benelux”  (in 1964 nog alleen de bekende “Gids voor Vlaanderen” … tot de uitgave bij Lannoo in 2007).

De VTB organiseerde tal van activiteiten, van klassieke diavoorstellingen tot de jaarlijkse succesvolle landdagen. De opleiding (vanaf 1987) tot deskundige reisleiders was een schot in de roos. Maar steeds meer kreeg de VTB het etiket mee van “een verkrampte oude tante”.

Deze aanbevolen publicatie (met tal van kaderstukjes en QR-codes voor extra informatie) presenteert de rijke en diverse geschiedenis van de VTB, en toont hoe de vereniging ons al een eeuw lang aan het trippen brengt. De VTB is er zeker in geslaagd om zijn volk te leren reizen… maar leeft nu alleen maar voort in het collectieve geheugen van de Vlaams bewuste toeristen.

Uitgeverij Ertsberg & Peristyle, Antwerpen, 2022,  208 blz., €27,50. ISBN 9789464369526

 

Recensie: Patrick De Groote