Als de bliksem…..900 jaar norbertijnen en norbertinessen
45217
post-template-default,single,single-post,postid-45217,single-format-standard,bridge-core-3.1.2,qode-page-transition-enabled,ajax_fade,page_not_loaded,,qode-child-theme-ver-1.0.0,qode-theme-ver-30.1,qode-theme-bridge,qode_header_in_grid,wpb-js-composer js-comp-ver-7.1,vc_responsive
 

Als de bliksem…..900 jaar norbertijnen en norbertinessen

Als de bliksem…..900 jaar norbertijnen en norbertinessen

Twee persconferenties, een virtuele op 28 april vanuit de abdij van Averbode en een live op 3 mei op het binnenplein van de Abdij van Park (Leuven). De virtuele richtte zich op het landschapspark de Merode, waarin de abdijen van Averbode en Tongerlo gelegen zijn en de live op de Abdij van Park en Parcum, het bijhorend museum voor religieuze kunst en cultuur.

Blikseminslag

Zoals zijn naam al doet vermoeden werd Norbertus van Gennep rond 1075 geboren in Gennep (soms wordt ook Xanten vermeld) in Nederlands Limburg in een familie van aanzien die contacten had met keizer Hendrik V. Na een val van zijn paard door een blikseminslag kreeg Norbertus van Gennep een visioen. Hij ging in het klooster en werd tot priester gewijd. In 1121 stichtte hij op Kerstnacht een eerste klooster in Prémontré (Frankrijk), daardoor worden norbertijnen soms ook premonstratenzers genoemd. Vandaaruit verspreidde de orde van de norbertijnen zich. Bij zijn overlijden waren er meer dan 50 kloosters gesticht, waaronder Averbode, Grimbergen, Park, Postel, Leffe en de priorij van Oosterhout (het enige waar nog norbertinessen verblijven)

Pandgang met glas-in-loodpanelen

Abdij van Park

De Abdij van Park (1129) wordt aanzien als één van de meest gave abdijcomplexen van West-Europa. Na de bouw van de kerktoren in 1730 niets meer afgebroken of bijgebouwd.

Het tentoonstellingsparcours loopt doorheen enkele gerestaureerde delen van de abdij en Parcum. De restauratie begon in 2011 en loopt nog tot 2025. Nu kan je al de gerestaureerde refter, bibliotheek, kloostergangen en abtenverblijf bezichtigen. Later zal je ook nog de kapittelzaal, de winterrefter, de scheerkamer, de tienden schuur,… kunnen bezoeken. In de refter en de bibliotheek kan je de gerestaureerde stucplafonds uit de 17e eeuw bewonderen.  Men heeft er ligmeubels en spiegels geplaatst om zo de verschillende taferelen in het stucwerk te bekijken. De restauratie van de plafonds gebeurde liggend op stellingen: zo werden de meerdere verflagen op het oorspronkelijke stucwerk verwijderd. Tweede hoogtepunt zijn de glas-in-loodpanelen uit de 17e eeuw en vandaag erkend als ‘Vlaamse Topstukken’. In de pandgang hangen 20 van de oorspronkelijke 41glasramen van de hand van de Leuvense meester-glazenier Jan de Caumont. De glasramen werden verkocht in 1828 en verspreidden zich over de hele wereld, vooral naar de Verenigde Staten. In 2013 en 2016 kwamen 20 van de 27 bewaarde glasramen terug. In elk glas wordt het leven van de heilige Norbertus afgebeeld.

De bibliotheek met stucwerk en ligzetels

Tentoonstelling in het Parcum

Een greep uit de overige topstukken: cijnsrollen uit de 13e eeuw, kaartboeken die dateren uit de 17e eeuw en dienden om de domeinen te beheren. Uit de Phoebus Foundation hangt een olieverfschets voor een altaarstuk van Rubens voor de Sint-Michielsabdij in Antwerpen. In het appartement van de abt prijken grote landschapsschilderijen en abtsportretten; je ziet er ook enkele luxecuriosa zoals snuifdoosjes en een voetstoofje. De abten hadden een reisscribaan en een archiefkastje met de eigendomstitels van gronden en gebouwen makkelijk te vervoeren bij vlucht.

Na bezoek aan de tentoonstelling kan je nog wandelen in het 42 ha groot domein van de abdij. Ook kan je op het terras van het jubileumbier Libertus 900 proeven, een 9° bier uit de nieuwe eigen microbrouwerij Braxatorium Oarcensis.

Ter gelegenheid van het jubileum verscheen het naslagwerk ‘Als de bliksem 900 jaar norbertijnen en norbertinessen’ met een evocatie van de geschiedenis van de orde en een beschrijving van de meer dan 100 tentoonstellingsstukken (Uitgeverij Averbode, 2021, 224 p, € 45, ISBN: 978-2-8081-2988-6).

De tentoonstelling kan met audiogidsen bezocht worden tot 1 augustus 2021 van dinsdag tot en met zondag. Tickets dienen online of telefonisch gereserveerd te worden.

Info: https://www.parcum.be/nl/museum

Landschapspark de Merode

Vanuit de abdijen van Averbode en Tongerlo drukken de norbertijnen al sinds de 12de eeuw mee hun stempel op de ontwikkeling van het landschapspark, dat zich uitstrekt over 9 gemeenten (Aarschot, Diest, Geel, Herselt, Hulshout, Laakdal, Scherpenheuvel-Zichem, Tessenderlo en Westerlo).

Een nieuwe fiets- en wandelbrochure bundelt 8 fietsroutes (in totaal 440 km) en 13 wandelroutes (in totaal 120 km) en laat je het Landschapspark de Merode ontdekken.

 De routes leiden niet alleen door een gevarieerd landschap  van naald-, beuken- en eikenbossen, vennen, moerassen, heide, graslanden en akkers maar ook langs fraai erfgoed zoals kapelletjes, molens, pastorieën, pachthoeves. De abdijgemeenschappen hadden een zelfvoorzienende levensstijl, zo verwierven zij hoeves en landerijen die ze zelf uitbaatten met lekenbroeders en omwonenden.  

Jan II de Merode werd in 1488 heer van Westerlo, het begin van een lange Merode-heerschappij over de streek rond de abdijen van Averbode en Tongerlo. In 2004 verkocht de familie het grootste deel van hun gronden aan de Vlaamse overheid, onder de voorwaarde dat het gebied als één geheel bewaard zou blijven.

De brochure is gratis te bekomen in de toeristische infokantoren in de 9 Merode-gemeenten en in de abdijen van Averbode en Tongerlo.

Info: www.norbertijnenindemerode.be

Perscontacten:

Abdij van Park: Noor Van der Poorten noor@beculture.be

Landschapspark de Merode: Marjan Cauwenberg marjan.cauwenberg@landschapsparkdemerode.be

Verslag en foto’s: Didier Van Houts