Bastogne War Rooms: nieuwe herdenkingsplek in Bastenaken

17 feb Bastogne War Rooms: nieuwe herdenkingsplek in Bastenaken

Het Bastogne War Museum en het Bastogne War Rooms dompelen je volledig onder in de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog. Een emblematische plek die je meeneemt naar het Ardennenoffensief. De slag vond plaats van 16 december 1944 tot 25 januari 1945  en vormde de laatste stuiptrekking van de Duitse Wehrmacht aan het westfront. Het was de Amerikaanse generaal George Smith Patton jr, die de geallieerden naar een overwinning voerde. Maar het bleek de Brigadier-Generaal McAuliffe te zijn die de beroemde uitspraak ‘Nuts’ stuurde naar de Duitsers als antwoord op de vraag tot overgave, toen bleek dat Bastogne volledig omsingeld was.

Inkomhal

Met behulp van een meeslepende scenografie wordt je als bezoeker ondergedompeld in een heuse educatieve reis, een historische reconstructie van de sleutelmomenten die destijds de regio van Bastenaken beheersten, inclusief de ‘Nuts’-scène in de originele oude kelders van de oude Heintz kazerne. Die diende aanvankelijk voor het 2^e regiment van de Ardeense jagers. Tijdens de bezetting werd er de Duitse Hitlerjugend opgeleid en tenslotte kwamen de barrakken in september 1944 in handen van de Amerikanen. Tot voor kort bood het complex onderdak aan onze Belgische soldaten. Vijf jaar terug besliste de Waalse minister van Erfgoed Valérie De Bue, ook verantwoordelijk voor Toerisme, om er museale bestemming aan te geven.

Je belandt dus pardoes in de Slag om de Ardennen. De ervaring wordt versterkt door een originele en duidelijke interactieve scenografie. Immers, zaal per zaal wacht je een waarheidsgetrouwe historische reconstructie van de gebeurtenissen die er plaatsvonden.

Te land en in de lucht

Zaaloverzicht

Zo passeer je de symbolische foto van generaal Patton die generaal McAuliffe het Legioen van Verdienste opspeldt voor zijn voorbeeldige verdediging van de stad Bastenaken. Vervolgens maak je kennis met de geschiedenis van de Heintzkazerne in Bastenaken (1933-1944). Via grote interactieve en dynamische tafels met de vorm van stafkaarten worden chronologisch de belangrijkste gebeurtenissen in de Slag om de Ardennen voorgesteld. Zowel van het Duitse offensief in december 1944 tot minder bekende gevechten in januari 1945, inclusief het luchtbeleg.

De eerste grote tafel gaat over het Duitse offensief van december 1944, met opmerkelijke voorbeelden van het Amerikaanse verzet rond Sankt Vith, Krinkelt-Rocherath, Marnach enz. Je kunt de gevechten zelfs live volgen, met  voor mij nooit eerder bekend filmmateriaal rond de bewapende divisies. Freeze frames en audio-uitleg maken de ervaring compleet. De tweede grote tafel betreft de Slag om Bastenaken vanuit de lucht.

De originele kelder

Via luchtfoto’s uit het voorjaar van 1945 kun je de wijde omtrek van Bastenaken op de eerste kerstdag 1944 bekijken.  Ze zijn afkomstig uit wrakstukken van een neergestort vliegtuig. Twee lokale jongens vonden ze destijds. Aan de hand van luchtcamera’s ga je van het ene dorp naar het andere en maak je kennis met unieke verhalen in het heetst van de strijd. De laatste grote tafel illustreert de relatief onbekende, maar niet minder dodelijke gevechten van januari 1945. Vier historische voorwerpen vertellen elk hun eigen verhaal. Uit de helm van een oude, gevangengenomen Duitse soldaat en de schop van een gesneuvelde G.I. verneem je het trieste lot van hun eigenaar… Alvorens af te dalen naar de historische kelders ontdek je nog tientallen historische voorwerpen die werden gevonden in de dorpen. Zo illustreren een aantal originele voorwerpen het trieste dagelijks leven van de soldaten in de winter van ’44-’45. Sommige voorwerpen hebben een bijzondere geschiedenis, zoals een jurk gemaakt met de stof van een parachute die op Bastenaken werd gedropt en na de oorlog door een G.I. aan een Bastenakense werd geschonken.

Nuts

Nuts video-installatie

De kelder is ongetwijfeld het meeslependste deel van het bezoek. Het zijn immers de originele historische kelders waar het Amerikaanse hoofdkwartier was ondergebracht. Daar worden vier meeslepende video-installaties getoond over vier cruciale momenten van 22 december 1944, de dag waarop generaal McAuliffe ‘Nuts!’ antwoordde toen de Duitsers eisten dat hij zich overgaf. Voor de bezoekers is er een audiogids in het Nederlands, Frans, Engels en Duits. Terug op begane grond ontdek je het vertrek waarin McAuliffe en zijn officieren deels hun kerstmaal nuttigden voor ze in de kelders moesten gaan schuilen voor de Duitse granaten. Je vindt er ook de originele ‘Stars & Stripes’-vlag van de 101st Airborne Division, die de generaal, na de inval in Normandië, helemaal van Nederland naar Bastenaken meedroeg.

Aan het einde van het circuit volgt een hulde aan de veteranen. Je krijgt de kans je indruk van het bezoek neer te schrijven op een zgn. ‘dog tag’ of identiteitsplaatje, dat je daarna kunt ophangen naast de andere getuigenissen op een grote structuur in de vorm van het woord ‘Nuts’…

Kidsproof

Interactieve zalen

Ook aan de jongste bezoekers is in de Bastogne War Rooms gedacht, want op verschillende punten langs het circuit staan interactieve terminals opgesteld. Zo kunnen de kinderen in de huid kruipen van een soldaat in een opslagfabriek, of de bevoorradingsparachutes van dappere G.I.’s sorteren volgens functie (medische verzorging, voeding of bewapening). Tot slot zijn er speciale functies voorzien waarbij ze vragen kunnen beantwoorden van oorlogsverslaggever Fred McKensie.

Combinatie

Bastogne War Rooms is een perfecte aanvulling op het Bastogne War Museum, dat op loopafstand van het Mémorial van Mardasson ligt. Het opende tien jaar terug de deuren. Afgelopen jaar passeerden er 150.000 bezoekers, waarvan heel wat uit het buitenland. Met een combiticket van de War Rooms krijg je ook toegang tot dit museum.

Hulde aan de veteranen

Op 13, 14 en 15 december e.k. organiseert men er tal van activiteiten naar aanleiding van de herdenking van 80 jaar Slag om de Ardennen. Een ander museum naast Bastogne War Rooms is Bastogne Barracks. Dit maakt deel uit van het War Heritage Institute. Je moet dus een extra ticket kopen. (12 eu) Wie geïnteresseerd is in uitzonderlijk rollend materieel, voertuigen en pantsers uit Frankrijk, Duitsland, Engeland en USSR komt hier zeker aan trek.

Praktisch

Enkel ticket: 22 euro. Combtickets: volwassenen 27 euro, senioren 24 euro Kinderen 15.50 euro, kinderen – 6 jaar gratis, een familieticket (2 volwassenen en 2 kinderen tot 18 jaar) 65 euro. Diverse kortingen. Bastogne War Rooms, Rue de La Roche, 40, 6600 Bastogne. Bastogne War Museum, Colline du Mardasson, 5, 6600 Bastogne. Info: https://www.bastognewarmuseum.be of bel: 061.21.02.20. Tip: rond 15 uur is het er meestal niet te druk.

Tekst: Jempi Welkenhuyzen

Foto’s: Anne Marie Jacob – Idelux- Bastenaken- Tempora