01 dec Elen-Dilsen-Stokkem is combinatie wandelen in natuur en grindwinningsgebied
RivierPark Maasvallei is een gebied dat zich uitstrekt van Maasgouw(NL) / Kinrooi (B) in het noorden en Lanaken(B) / Maastricht(NL) in het zuiden, met de rivier de Maas als verbinding, niet als grens. De laatste maanden hebben het Regionaal Landschap Kempen en Maasland (RLKM) en Steengoed (het ‘grindteam’) gewerkt aan een nieuwe wandellus in het RivierPark Maasvallei, in Elen bij Dilsen-Stokkem, net ten zuiden van Maaseik. De nieuwe wandellus is 8 km lang en combineert het agrarische landschap met het grindwinningsgebied Elerweerd en biedt een prachtig zicht op de Maas, je kunt zwaaien naar de wandelaars aan de overkant, in Grevenbicht dat bij Sittard-Geleen hoort.
Woensdag 23 november werd een nieuwe wandellus officieel geopend. Die wandellus brengt natuur in de vorm van landbouwgrond, maar je doorsnijdt vaak letterlijk de grindwin-industrie. Je start de wandeling tegenover of bij de kerk van Elen, waar je op het wandelbord al je route kunt bekijken. De wandeling is voorzien van oranje pijlen die je via een landweg (eerst verhard, later onverhard) naar een nieuw aangelegde trap bij een dijk brengt. Boven op de dijk loop je via een onverhard smal pad parallel met een transportband die je als het ware tegemoetkomt, alleen 2 meter lager. Hier kan in een uur tijd ruim 900 ton grind (zo’n 30 vrachtwagens) worden vervoerd. De 8 km lange route laat zien hoe het ontgrindingsproject Elerweerd de rivierveiligheid verhoogt en daarnaast van zuid naar noord unieke natuurwaarden creëert.
Je ziet onderweg behalve natuur ook cultuur, in de vorm van Kasteel Sipernau en Molen De Hoop. En natuurlijk veel grind en machines zoals bijvoorbeeld de ‘diepknijper’, een elektrisch aangedreven grijparm die wel tot 13 kubieke meter zand per keer kan bovenhalen.
In vorige eeuwen werd hier veel grind ontgonnen waardoor mooie waterplassen ontstonden, maar tegenwoordig gebeurt ontgrinden om andere redenen. Zoals in dit gebied met een maatschappelijke reden: Het volledige gebied hier ligt namelijk in het winterbed van de Maas; het gevolg van de ontgrinding hier is dat de Maasbedding bijna 3 meter lager komt te liggen. In 2019 is overigens al gestart met de ontgrinding van 163 ha uiterwaard. Na de werken zal het terrein zoals eerder aangegeven lager komen te liggen en kan de Maas bij hoogwater over het gebied uitwaaieren. De Maas krijgt er dus weer ruimte om het landschap, binnen de veilige winterdijken, te boetseren. De natuur wordt er beter van, en het komt de hoogwaterveiligheid ten goede. In het landbouwgebied tussen de dorpen werd ter compensatie een irrigatienetwerk aangelegd en in werking gesteld. Tijdens de overstromingen in juli 2021 is de Maas hier echter niet overstroomd, bijna als enige plek in het hele rivierengebied.
De uitvoering van het hele project gebeurt stapsgewijs. De werken zijn gestart in het zuiden en worden stelstelmatig verder naar het noorden uitgebreid. Zo wordt het toekomstige natuurgebied binnen 15 tot 20 jaar gerealiseerd.
Tevens loopt er in RivierPark Maasvallei aan de Belgische kant een uniek kunstproject waarbij tijdelijke en ‘vaste’ kunstwerken worden gerealiseerd, zoals bij Heppeneert en Herbricht (deze laatste iets zuidelijker bij Oud-Rekem). Informatie vind je op www.kunstaandemaas.be
De bedoeling is dat niet alleen mensen uit Elen en Dilsen-Stokkem hier mogen komen wandelen, iedereen is welkom. Dat mag zonder, maar kan nog beter met de pas uitgebrachte wandelkaart, die je kunt kopen bij de toeristische kantoren in Limburg en via www.wandeleninlimburg.be
Info: www.rivierparkmaasvallei.eu
Perscontact: Stephanie Janssen Stephanie.Janssen@rlkm.be
Tekst en foto’s: Leon Balmaekers & RivierPark Maasvallei