14 dec Koninklijke St. Hubertus Galerij viert feest: 175 jarig bestaan in een tentoonstelling
175 jaar St. Hubertus Galerij, dat verdient een feest. Maar ook een tentoonstelling en de uitgave van een boek. De Galerij, op loopafstand van het Centraal station en vlakbij de Markt in Brussel, werd vernoemd naar het steegje dat plaats ruimde voor dit fraai winkelcomplex. Een tentoonstelling in de kelder van Cinéma Galeries in de Koninginnegalerij vertelt over de bewogen geschiedenis van het pand. Alleen reeds voor dit stukje Arthouse zou je de expo bezoeken. De voorgevel uit de 19e eeuw, de originele deuren de Romaanse en méditerrane decoratie, de stijl tussen art – déco en modernisme dompelt je meteen in de wonderlijke sfeer van toen.
Zicht op tentoonstelling
Wat mag je verwachten? Curator Laure d’ Oultremont heeft ’n 300 relevante objecten, foto’s en plannen verzameld. Ze worden tot 30 juni 2023 thematisch en chronologisch in vier gangen tentoongesteld. De teksten zijn in het Frans, Engels en (krom) Nederlands. Het bijhorende boek is uitsluitend in het Frans. Het was architect Jean-Pierre Cluysenaar die de galerij ontwierp. Hij zorgde meteen voor een revolutie in het zgn. ‘passagemodel’, want hij tekende 2 galerijen uit, goed voor 210 meter lengte en 8 meter breedte, overdekt door een glazen koepel, die goed is voor 16.500 glazen panelen, een heuse paraplu op 19 meter hoogte. Inspiratie vond Cluysenaar o.a. bij de Italiaanse renaissance, maar er is ook gekeken naar de Franse Galeries d’ Orleans. De stad Brussel was in 1847 in volle verandering. Er kwamen diverse wijken bij, zoals de Leopoldwijk en de Louizawijk. Het was het begin van de industriële revolutie en Brussel was toen nog een bruisende stad, om Brel te parafraseren. De bourgeoisie leefde vitaal en liet dat ook zien. De St. Hubertus Galerij werd dan ook vlug ‘place m’ as -tu vu’ en stond bekend als praktische doorsteek van de Grasmarkt met de Warmoesberg. En nu 175 jaar later is de Galerij nog steeds één van de populairste bezienswaardigheden in onze hoofdstad, goed voor zo’n 6 miljoen bezoekers!
Markante feiten
Chronologisch en thematisch
De tentoonstelling opent met een interessante tijdslijn. Daar leer je dat het eerste ontwerp aan de gemeenteraad werd voorgelegd in 1837, de eerste steen werd gelegd in 1846 en amper 1 jaar later de Galerij kon worden geopend. Een huzarenstukje dus. Maar ook andere markante feiten maken deze tentoonstelling interessant. Zo leer je dat Victor Hugo en zijn maîtresse Juliette Drouet zich vestigden in de Prinsengalerij na een staatsgreep in Parijs. Ook Baudelaire verkende de Galerij. Verlaine schoot Rimbaud destijds dood met een pistool dat hij kocht in de Galerij, zo blijkt uit een politieverslag. De gebroeders Lumière toonden er hun eerste cinematograaf. De geschiedenis wil dat de Fransen geen toestemming kregen om in Amerika aan de slag te gaan. Brussel bleek toen al een gereputeerd alternatief. Een andere ‘petite histoire’ is deze van Frantz Fonson, directeur van het Théatre des Galeries die samen met Fernand Wicheler in 1910 op een drafje het toneelstuk ‘Het trouwfeest van juf. Beulemans’ schreven. Het moest vlugjes gaan, volks, niet te moeilijk, een komedie om te lachen als vervangstuk voor een Parijs theaterspel. De Fransen lieten het afweten en het stuk zou dus toch maar 8 dagen worden opgevoerd. Konden zij vermoeden dat vandaag de dag ‘Het trouwfeest’ als kaskraker nog steeds met veel jolijt wordt gebracht? Ook een leuk weetje: Jean Neuhaus vond de praline uit in zijn snoepwinkel in de Koninginnegalerij. Magritte schilderde het plafond van de theaterzaal na renovatie in zijn bekende lucht met wolken, al volgde hij niet helemaal de instructies van het ‘carton’. En recenter: Skynet, de bekende internetleverancier van Proximus, werd opgericht en kreeg een kantoor in de St. Hubertus galerij. Sinds de passage in 1986 werd geklasseerd, wordt erbinnen, als buiten nog steeds gerestaureerd.
Stad in de stad
Maquette nieuw project
Met zijn 800 werknemers en bewoners, want boven de Galerij zijn er appartementen, hetgeen zeer progressief was voor de tijd, is het een stad in de stad. Naast de winkels vind je er een theater, een bioscoop, restaurants en kan je er terecht voor een warme choco of een lekkere kop koffie. Het zgn. Café de la Renaissance, nu de Taverne de la Passage was destijds zeer geliefd bij de leden van de ‘cercles artistiques et littéraires’. En ook nu nog, denk aan de Duitse politica Angela Merkel of de Franse president Macron.
En de St.Hubertus Galerij is nog niet aan zijn ‘fin de carrière’ toe. Hiervoor werd de zgn. ‘Société des Galeries Royales St. Hubert’ opgericht. Onder auspiciën van Alexandre Grosjean wil men de nalatenschap uitbreiden door de aankoop van diverse omliggende gebouwen. Denk aan de Arenbergstraat waar men de voormalige Deutsche Bank (1912); nu het Vlaams Gewest wil toevoegen aan het patrimonium. Er is de vroegere studio Arenberg, Cinema Bova en men heeft 5 huizen aan de achterzijde van de Koninginnegalerij gekocht, waaronder de oude ‘Grenier aux Chansons’ aan de Huidenmarkt, waar Brel, Maurane of Pascal Vrebos nog optraden. Bedoeling is ook hier nieuw leven in het Middeleeuwse straatbeeld te brengen. Een nobele gedachte als je weet dat er door de jaren heen heel wat mooi patrimonium is verdwenen.
Info: https://www.grsh.be/
Perscontact: Sybille Iweins sybilleiweins@gmail.com
Tekst en foto’s: Jempi Welkenhuyzen