19 jul Op visite in het gloednieuw verblijf van de Bonobo’s in Planckendael
Op vrijdag 19 juli opende de Zoo Planckendael het nieuwe Bonoboverblijf, het grootste in zijn soort. Het 450 m2 meter grote verblijf biedt niet alleen een betere huisvesting van de dieren, maar wetenschappers en publiek kunnen deze mensapen intensiever observeren.
Mensapen
Schedelvergelijk chimpansee, mens en bonobo
De bekendste mensapen zijn Chimpansees, gorilla’s en bonobo’s. Zoals de naam ‘mensapen’ doet vermoeden gelijkt hun DNA op dit van mensen, bij chimpansees en bonobo’s is dit zelfs voor 98,5%. Lange tijd heeft men geen onderscheid gemaakt tussen chimpansees en bonobo’s, door hun kleinere gestalte noemde men ze dwergchimpansees. Het is maar na schedelonderzoek dat gebeurde in het Afrikamuseum van Tervuren dat men ze in onderscheiden groepen indeelde. Op de foto zie je een schedel van een chimpansee, bonobo en mens. Nochtans zijn er belangrijke verschillen, niet alleen qua grootte en gewicht, maar ook door hun leefpatroon: chimpansees leven in een patriarchale structuur, bonobo’s in een matriarchale. Een ander verschil is hun leefomgeving: chimpansees komen voor in veel Centraal-Afrikaanse landen, bonobo’s enkel ten zuiden van de Congostroom in Zaïre.
Planckendael: Europees coördinator van kweekprogramma van bonobo’s.
Momenteel telt Planckendael dertien bonobo’s, het grotere verblijf kan tot 25 dieren huisvesten; dus uitbreiding van de familie is een eerste agendapunt en vermits bonobo’s nogal veel sexappetijt hebben, kan dit op het eerste zicht geen probleem zijn! Na gevechten worden de spanningen met een sexfeestje opgelost. Maar Hortense, het oudste wijfje bonobo (41 jaar) heeft slechts 3 bonobo’s gebaard.
De Zoo Planckendael is internationaal stamboekhouder van deze bedreigde mensapen: zij beslissen welke dierentuinen nieuwe bonobojongeren mogen opvangen. Volgens Linda Van Elsacker, zoölogisch directeur Zoo Planckendael was er tot begin de jaren negentig heel weinig kennis over de bonobo’s. Zoo Planckendael speelde hier een voortrekkersrol en wetenschappers uit de hele wereld zullen nu de kans krijgen de bonobo’s in ideale omstandigheden te bestuderen.
Voor betere observatie is het 450 m2 grote verblijf opgesplitst in zeven ruimtes plus een buitenverblijf in eilandvorm. Bonobo’s leven in familiegroep, maar geven toch dikwijls de voorkeur om zich in kleinere groepjes af te zonderen; daarvoor zijn deze zeven ruimtes ideaal. Het publiek heeft zicht op vier van deze ruimtes via een aangepast wandelpad.
Boeiend wandelpad
Interieur onderzoekskamp
Bezoekers lopen, zoals eertijds de wetenschapper, vanaf een schip in een uitgedroogde rivierbedding in Kinshasa door een jungle landschap met houten vlonderpaden en uitkijkplatformen en bereiken zo het onderzoekskamp Ijema waar ze een beeld krijgen van het dagelijks leven in de jungle (een gieter als douche, hangmatten, lantaarns, kisten, tonnen, jerrycans en safarikledij aan een wasdraad…) Zij observeren de bonobo’s die zich tevens een interieur wanen dat de Congolese jungle nabootst, met o.a. termietenheuvels, lianen en boomstronken.
Alvast een geslaagde aanwinst voor Zoo Planckendael.
Info: www.zooplanckendael.be
Perscontact: Ilse Segers Ilse.Segers@kmda.org
Verslag: Didier Van Houts
Foto’s: Didier Van Houts en Jonas Verhulst (Zoo Planckendael)